Contents
Phân trung vi lượng là lựa chọn thông minh giúp cây trồng khỏe mạnh, nông sản đạt chuẩn. Bài viết từ Phong Vũ sẽ giải đáp phân bón trung vi lượng là gì, lợi ích của phân trung vi lượng, giới thiệu các nguyên tố quan trọng như Bo, Zn, Cu, Mn trong cây trồng, đồng thời hướng dẫn cách sử dụng đúng kỹ thuật để đạt hiệu quả tối ưu trong canh tác.
I. Trung – vi lượng là gì? Vì sao cây trồng không thể thiếu?
1. Phân biệt giữa phân trung lượng và phân vi lượng
Trong mô hình dinh dưỡng hiện đại, cây trồng không thể chỉ sống bằng phân đa lượng (NPK). Giống như con người cần cả đạm, vitamin và khoáng, cây trồng cần một hệ dưỡng chất cân đối.
Trung lượng là nhóm chất dinh dưỡng mà cây cần với lượng trung bình, nghĩa là không nhiều như phân đa lượng (NPK), nhưng cũng không quá ít. Các chất này gồm Canxi (Ca), Magie (Mg) và Lưu huỳnh (S). Chúng có vai trò như “khung xương” của cây – giúp cây đứng vững, quang hợp tốt và tạo ra protein để phát triển.
Vi lượng là nhóm chất mà cây chỉ cần với lượng rất nhỏ, nhưng thiếu lại gây ảnh hưởng rất lớn. Ví dụ như Sắt (Fe), Bo (B), Kẽm (Zn), Mangan (Mn), Đồng (Cu), Molypden (Mo) và Clo (Cl). Bạn có thể hiểu các chất này giống như “vitamin” cho cây – tuy ít nhưng giúp điều hòa quá trình sống như ra hoa, đậu quả, chống sâu bệnh…
2. Tổng hợp các nguyên tố trung vi lượng quan trọng
| Nguyên tố | Vai trò chính |
|---|---|
| Canxi (Ca) | Tăng độ vững chắc tế bào, duy trì kết cấu rễ, chồi |
| Magie (Mg) | Thành phần chính của diệp lục, duy trì quá trình quang hợp |
| Lưu huỳnh (S) | Tham gia hình thành amino acid, dầu và enzyme |
| Bo (B) | Tạo mầm hoa, hỗ trợ quá trình thụ phấn và đậu trái |
| Zn | Kích thích hormone sinh trưởng, tổng hợp protein |
| Mn | Hoạt hóa enzyme, hỗ trợ hấp thu Nito và sắt |
| Cu | Giúp trao đổi chất, tăng đề kháng với sâu bệnh và nấm |
Các nguyên tố này đóng vai trò khác nhau trong từng giai đoạn phát triển của cây: từ mọc mầm, đẻ nhánh, ra hoa, đậu quả, cho đến nuôi quả và làm hạt.
II. Biểu hiện phổ biến khi cây thiếu trung vi lượng
1. Thiếu Bo, Zn, Mn – Ảnh hưởng đến năng suất & sức khỏe cây
Nếu cây thiếu Bo, Zn hoặc Mn, năng suất giảm sút thấy rõ:
Bo: Thiếu khiến hoa không thụ phấn được, đậu trái kém, quả nhỏ hoặc không hình thành.
Zn: Thiếu làm lá dị dạng, đỉnh sinh trưởng kém phát triển, cây thấp.
Mn: Thiếu gây lá úa vàng giữa gân lá, ảnh hưởng quá trình quang hợp.
Đây là những biểu hiện rất dễ nhầm lẫn với thiếu N, P hoặc K, nên nông dân cần quan sát kỹ để xác định đúng nguyên nhân.
2. Mối liên hệ giữa thiếu vi lượng và sâu bệnh
Khi cây không có đủ vi lượng, hệ miễn dịch yếu, dẫn đến:
Khả năng kháng nấm, vi khuẩn giảm.
Dễ bị tuyến trùng tấn công rễ.
Khả năng phục hồi sau sâu bệnh thấp.
Nhiều nhà vườn sử dụng thuốc BVTV liên tục mà không hiệu quả, trong khi nguyên nhân gốc rễ lại là do cây thiếu phân trung vi lượng trong một thời gian dài.
III. Những lợi ích của phân trung vi lượng
Phân trung vi lượng không chỉ bổ sung dưỡng chất thiếu hụt mà còn mang lại các lợi ích vượt trội cho canh tác nông nghiệp:
Tăng sức đề kháng: Các nguyên tố trung vi lượng giúp cây trồng chống chọi tốt hơn với thời tiết khắc nghiệt như sương muối, hạn hán, ngập úng.
Thúc đẩy sinh trưởng toàn diện: Vi lượng giúp kích hoạt các enzyme nội sinh, thúc đẩy phân chia tế bào và tăng sinh khối.
Nâng cao năng suất và chất lượng nông sản: Quả to, đều, màu sắc tươi sáng, vị ngọt thanh, tăng hàm lượng dinh dưỡng và thời gian bảo quản.
Hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng khác: Cân bằng các nguyên tố đa lượng trong đất, ngăn tình trạng “khóa” dưỡng chất do dư thừa đơn chất.
IV. Hướng dẫn sử dụng phân bón trung vi lượng hiệu quả
1. Kiểm tra tình trạng đất và cây trồng
Trước khi bổ sung trung – vi lượng, cần đánh giá thực trạng dinh dưỡng và dấu hiệu thiếu hụt trung – vi lượng ở cây:
Đất trồng bạc màu, chai cứng hoặc trồng lâu năm không cải tạo thường thiếu hụt trung – vi lượng.
Cây có biểu hiện như vàng lá, xoăn đọt, khô mép lá, rụng trái non, kém đậu hoa có thể đang thiếu các nguyên tố như Zn, Bo, Ca, Fe…
Việc kiểm tra đất bằng thiết bị đo pH và test nhanh vi lượng sẽ giúp bón phân đúng mục tiêu, tránh lãng phí.
2. Thời điểm bón phân trung vi lượng
Tùy vào giai đoạn sinh trưởng của cây, việc bón phân cần được điều chỉnh phù hợp:
Cây con: Cần bổ sung Magie (Mg), Kẽm (Zn), Mangan (Mn) để hỗ trợ phát triển rễ, lá và tăng sức đề kháng.
Ra hoa: Cung cấp Bo (B) giúp tăng tỉ lệ đậu trái, hạn chế hiện tượng rụng hoa sinh lý.
Nuôi trái: Kết hợp Canxi (Ca), Magie (Mg) và Bo (B) để giúp trái lớn đều, chắc vỏ, tăng chất lượng và giảm rụng trái.
Sau thu hoạch: Bổ sung Sắt (Fe), Mn để phục hồi cây, tái tạo bộ lá, chuẩn bị cho vụ tiếp theo.
3. Kỹ thuật bón phân
Tùy điều kiện sản xuất và quy mô, lựa chọn kỹ thuật bón phù hợp sẽ giúp phát huy tối đa hiệu quả của phân trung vi lượng:
- Bón gốc: Dạng hạt hoặc dạng bột, rải quanh gốc rồi tưới ẩm. Phù hợp với cây lâu năm, vườn canh tác ngoài trời.
Phun qua lá: Dùng phân dạng lỏng hoặc chelate (EDTA, DTPA), pha đúng liều lượng và phun vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh bay hơi, cháy lá.
Tưới nhỏ giọt: Áp dụng cho vườn trang trại có hệ thống tưới tự động. Giúp phân tán đều và tiết kiệm công chăm sóc.
4. Lưu ý khi sử dụng phân trung vi lượng
Không pha trộn bừa bãi với thuốc bảo vệ thực vật hoặc các loại phân khác khi chưa có hướng dẫn kỹ thuật, tránh kết tủa hoặc phản ứng bất lợi cho cây trồng.
Tuân thủ liều lượng theo hướng dẫn trên bao bì, tránh bón quá liều gây ngộ độc vi lượng hoặc tích tụ kim loại nặng trong đất.
Kết hợp với các dòng phân NPK hoặc phân hữu cơ để tối ưu hiệu quả hấp thụ.
Đối với cây ăn trái giai đoạn mang quả, nên ưu tiên dòng phân trung vi lượng chuyên dùng nhằm cải thiện độ chắc trái, màu sắc và khả năng bảo quản sau thu hoạch.
Để có cái nhìn tổng quan về các nguyên tắc bón phân hiệu quả cho mọi loại cây trồng, bao gồm cả việc sử dụng phân trung vi lượng, bạn có thể tham khảo thêm tại trang Khuyến nông Quảng Trị.
VI. Các câu hỏi thường gặp
1. Có nên dùng trung vi lượng cho rau màu?
→ Có. Đặc biệt là rau cải, hành, xà lách, cần các vi lượng như Zn, Mo, Fe để giữ màu và tăng vị.
2. Nên chọn loại nào cho cây ăn trái?
→ Phân có Bo, Zn, Ca, Mg là phù hợp nhất để tăng đậu trái và nuôi quả tốt.
3. Phun phân vi lượng có làm cháy lá không?
→ Có thể, nếu pha sai liều hoặc phun lúc nắng gắt.
4. Phân bón trung vi lượng vi sinh có ưu điểm gì?
→ Giúp cải tạo đất, tăng độ phì, ổn định hệ vi sinh có lợi, lâu dài và bền vững.
VII. Kết luận
Dù bạn trồng rau, cây ăn quả hay cây công nghiệp, đầu tư vào phân trung vi lượng là bước đi đúng đắn để tăng năng suất, chất lượng và độ bền cây trồng. Đặc biệt trong bối cảnh đất canh tác ngày càng suy thoái, sự bổ sung các nguyên tố trung vi lượng định kỳ là cần thiết và lâu dài.
Phong Vũ cam kết đồng hành cùng quý khách hàng trong mọi mùa vụ, mang đến giải pháp dinh dưỡng hiệu quả, tối ưu nhất. Liên hệ ngay 0373.135.136 hoặc email info@phanbonphongvu.com để được tư vấn lựa chọn loại phân bón phù hợp với thổ nhưỡng và từng loại cây trồng.
